کدام پل ها و زیرگذرهای تهران با زلزله فرو می ریزند؟

زلزله / به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، سالهاست که بعد از هر زلزله مسئولان از بهبودی شرایط و آماده کردن شهر تهران و سر رسیدن زلزله ای به بزرگی 7 ریشتر یا بیش از آن در پایتخت می گویند.

آیین نامه های ساخت و ساز را تغییر می دهند، اما طبق توضیحات محسن هاشمی ، رئیس شورای شهر تهران اقدامات اصلی برای 72 ساعت اول زلزله در تهران صورت نگرفته است.او می گوید: " هر محله باید یک مخزن آب قابل استفاده تا ۷۲ ساعت پس از حادثه را داشته باشد اما تهران شبکه اضطراری آب ضدزلزله ندارد." او از استفاده گاز شهری نیز گلایه می کند و طرح استفاده برق به جای گاز در شهر (مانند کشورهای پیشرفته) را مطرح می کند.

از همه این موضوعات که بگذریم اسم "زلزله" نگرانی از مشکلاتی که می تواند روی پل ها، در زیرگذرها، مترو و تونل ها پیش آید را شدت و قوت می بخشد.

دکتر امیر ساعدی داریان، کارشناس شهری  درباره پل های تهران در زلزله در گفتگو با خبرنگار اجتماعی رکنا تاکید کرد: در استان تهران حدود 140-150 پل وجود دارد که تعدادی از آنها جزو شریان های حیاتی محسوب می شوند.

تغییر شکل پل ها

وی افزود: سال 86 شهرداری تهران به عنوان کارفرما پروژه ای مبنی بر "بررسی کمی و کیفی پل های تهران" را توسط سازمان سوانح طبیعی انجام داد. این بررسی نشان می داد پل هایی که جدید ساخته شده اکثرا خوب هستند اما پل های قدیمی اکثرا دچار ضعف ساختاری بودند. درز انقطاع پل ها (محل هایی در عرضه پل که مانند شانه داخل هم شده اند) با زباله پر شده است. در کوله پل ها (دو طرف پل) تغییراتی داده و از شکل اولیه خود خارج شده است. این موضوعات در بحث لرزه خیزی تاثیر می گذارد.

پل های شاهراه اصلی تک پایه نباشد

امیر ساعدی داریان در پاسخ به این سوال که آیا تک پایه بودن پل صدر در زلزله مشکل ساز می شود؟ گفت: قوانینی برای طراحی پل ها وجود دارد که آیین نامه FHWA اصلی پل هاست. یکی از ضوابط تاکید می کند که پل های شاهراه های اصلی تک پایه نباشد. چون به هر علتی مشکلی برای تک پایه رخ دهد، تمام پایداری پل به مخاطره می افتد و شریان حیاتی بسته می شود. بنابراین پل صدر نباید تک پایه طراحی می شد و حداقل باید 3پایه (دو پایه در طرفین و یک پایه در وسط پل) طراحی و اجرا می شد.

پل های قدیمی تهران کفایت لرزه ای ندارند

این کارشناس شهری با اشاره به توان مقاومت و ظرفیت لرزه ای پل صدر ، تاکید کرد: تعداد قابل توجهی از حوزه پل معتقدند که پل صدر کفایت لرزه ای لازمه را ندارد. اما در کل پل های قدیمی هستند که دارای ضعف و مشکلند نه پل های جدید. پل های قدیمی فرسوده شده اند قوانین و مقررات ساخت و ساز در زمان ساخت آنها متفاوت بوده است. در سال 1995 در کوبه ژاپن زلزله آمد که یک پل تک پایه به بغل خوابید. بعد از آن زلزله (که 25سال از آن می گذرد) آیین نامه های پل سازی تغییر کرد و طراحی پل ها دچار ضوابط شدیدتری شد. اما بسیاری از پل های استان تهران قدیمی تر از 25 سال هستند. طراحی تعداد زیادی از پل های تهران به قبل یا اوایل انقلاب است که برای آن زمان بسیار خوب بوده اما با ضوابط کنونی این پل ها کفایت لرزه ای ندارند. ضمن آن که پل های قدیمی به دلیل عدم نگهداری درست با مشکلات بیشتری روبرو شده و به نسبت زمان ساخت شان کاهش ظرفیت پیدا کرده اند. بلاشک تمام پل های قدیمی تهران دچار مشکل هستند.

پل های تک پایه زیاد در تهران

امیر ساعدی داریان با اشاره به پل های جدید، تاکید کرد: با وجود آن که گفته می شود پل های جدید خوب هستند اما حرف و حدیث هایی درباره آنها وجود دارد. به عنوان مثال تک پایه بودن پل ها که نباید انجام می شد و متاسفانه به دلیل راحتی کار و سیستم بومی شده تک پایه شدن پل ها به دلیل هزینه کم، پل تک پایه زیادی است. در منطقه 21 و 22 تعداد زیادی پل تک پایه وجود دارد.

کیفیت بسیار ضعیف زیرگذرها

این کارشناس شهری با بیان این که زیرگذر اکثرا به عنوان شریان اصلی استفاده نمی شود، گفت: زیرگذرها کیفیت های بسیار ضعیفی دارند و اکثرا به هیچ عنوان تعمیر و نگهداری نمی شوند. در طراحی زیرگذرها فقط به عنوان یک راه فرعی هستند و به مرور جریان ترافیکی بیشتری وارد آن شده است.

لایه بتن سقف زیرگذرها کنده شده است

وی با اشاره به این که تصادم با خودروها در این زیرگذرها وجود دارد، تاکید کرد: اگر توجه کنید بالای زیرگذرها خراب شده چون خودروهای بلند با سقف این زیرگذرها می خورند. 99درصد زیرگذرهای منطقه 21 سقف شان خراب شده و زیرگذر صدر به سمت غرب آنقدر ماشین به سقف آن خورده که یک لایه از بتن آن کنده شده است. طراحی های بسیار بد و فاقد کیفیت لرزه ای مناسب است.

تخریب زلزله در سازه های زیرزمین کمتر است

امیر ساعدی داریان با اشاره به تونل های تهران در بحث لرزه ای اظهار کرد: معمولا خطر لرزه ای برای تونل بسیار کمتر از پل است. وقتی زلزله اتفاق می افتد زمین حرکت می کند. هر چیزی داخل زمین است با شتاب زمین حرکت می کند و آنچه روی زمین قرار دارند با شتاب دیگری. بنابراین تاثیر زلزله در سازه های زیرسطحی بسیار کمتر است. در شهر تهران تونل های قدیمی نداریم. آیا ما تونلی به قدمت پل حافظ داریم؟ تونل از وقتی مطرح شد که تراکم جمعیتی و خودرویی افزایش یافته بود. بنابراین تونل ها اکثرا سازه های جدید و کیفیت خوبی ساخته شده اند و نگرانی چندانی برای سازه های تونلی وجود ندارد.

مشکلات تاسیسات تونل ها در زلزله

او با بیان این که در زلزله فضاهای تاسیساتی تونل ها با مشکل روبرو می شود، گفت: متاسفانه هر چقدر در حوزه عمرانی و ساختمانی پیشرفت کردیم، معادل آن در حوزه تاسیسات (ورود و خروج هوا، اطفای حریق و خروجی های مناسب فرار) نتوانستیم درست کار کنیم. مثلا اگر فردی پیاده به تونل توحید برود، یا شیشه خودرو را پایین بکشد احساس خفگی می کند. جت فن هایی که وظیفه ورود و خروج را به عهده دارند، توان لازم برای این کار را ندارد. فرض کنید در شرایط اضطراری زلزله قطعا در ورودی و خروجی تونل اتفاقای رخ دهد. یا خودروها در تونل دچار سانحه شوند و آتش سوزی شود. تونل ها پتانسیل لازم برای پذیرش چنین شرایطی را ندارد. یعنی سیستم اطفا و تهویه هوای مناسبی ندارند و حتی سیستم های تهویه متناسب با ضرایط اضطرار طراحی نشده است. این همان مشکلی است که در مترو هم وجود دارد.

در عمران جلوتر از تاسیسات هستیم

امیر ساعدی داریان در ادامه افزود: تونل های مترو از لحاظ سازه ای بسیار خوب هستند و زلزله نیز روی آنها اثر زیادی ندارد اما مشکل تاسیسات را دارند. در زمان افتتاح خط 7 مترو اعضای شورای شهر تهران می گفتند: "الزامات ایمنی تونل خط 7 رعایت نشده است." در این حوزه توانمندی بالا نرفته است. تونل توحید سیستم تهویه دارد اما متناسب به ظرفیت ورود و خروج این تونل نیست. تونل نیایش سیستم تهویه دارد ولی متناسب ظرفیت نیست. در حقیقت در بحث عمرانی جلوتر از تاسیسات و الکتریکال هستیم. آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.