حاکمیت باید دستور زبان تحول اجتماعی را یاد بگیرد/ مردم از جریانات سیاسی ناامید شدند

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، خبر بازگشت گشت ارشاد به خیابان این روزها محل جدی مناقشه بین موافقان و مخالفان شده است. موافقان می گویند خیابان ها محل رفت و آمد یک عده ای شده است که به ارزش های جامعه اسلامی احترام نمی گذارند و با رعایت نکردن حجاب قواعد دینی و فقهی را رعایت نمی کنند مخالفان نیز آن را مانعی برای تحقق آزادی های اجتماعی خود می دانند و تمامی این بحث ها در حالی مطرح می شود که کشور در 6 ماهه دوم سال گذشته یکی از پرتنش‎‌ترین روزها و ماه های خود را در طی چند دهه اخیر طی  کرد و ابعاد خشونت آمیز آن در حال پیشی گرفتن از ابعاد مناقشه برانگیز مساله شده بود.

در این بین اما عده ای خارج نشین نیز سعی داشتند این مساله را مصادره کنند و یک مطالبه اجتماعی را تبدیل به یک کنش سیاسی و حتی امنیتی کنند اما با بی توجهی جدی مردم روبه رو شد. در نقطه رو به رو اما طیف های تندرو هم برداشت نادرستی از مساله داشتند و با نامگذاری های نادرست و نسنجیده برای این جریانات سعی داشتند بر آتش خشونت بیافزایند. بسیاری از جامعه شناسان و صاحب نظران در ایام ناآرامی ها تذکرات بسیاری دادند و سعی کردند هر دو طرف به ویژه نهاد نخبگانی را دعوت به گفتگو کنند و همین امر در آرام شدن التهابات موثر بود. اما اکنون دوباره پلیس اعلام کرده است که با یک شیوه دیگری و با هدف مقابله با بی حجابی به خیابان ها باز می گردد.

در این باره سید جواد میری، جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی رکنا بیان داشت: افرادی که رویکردهایی مانند گشت ارشاد را دوباره تجویز می کنند چه در سطح نیروی انتظامی و چه در سطح کلان سیاستگذاری همچنان پیام جنبش 1401 را درک نکرده اند.

این جامعه شناس عنوان کرد: در واقع این اتفاق یک «تحول اجتماعی» بود.وقتی صحبت از تحول اجتماعی می شود یعنی یک سری مولفه هایی در درون ذهن مردم جامعه ایران و مشخصا نسل جوان تغییر کرده است و این تحول رویکردها و مفروضات و اسطوره های ذهنی این بخش از جامعه را دگرگون کرده است.

میری تاکید کرد: سیاست و سیاستگذاری ها زمانی می تواند درست باشد که درک درستی از این مساله وجود داشته باشد در غیر اینصورت سیاست تبدیل به امری خشونت آمیز خواهد شد. شاید اینجا این سوال پیش بیاید که برخی نیروها در گذشته و یا دهه های اخیر همین کار را انجام می دادند و چرا آن زمان این خشونت محسوب نمی شد اما الان گشت ارشاد چرا خشونت است؟

وی یادآور شد: دلیل این مساله این است که پیش فرض ها و ذائقه مردم تغییر کرده است و حکومتی که بخواهد حاکمیت درستی  داشته باشد باید این دگرگونی را بفهمد و از نظر فقاهتی و شریعت به آن نگاه نکند در غیر اینصورت دچار مشکل خواهد شد.

این پژوهشگر علوم اجتماعی گفت: کسانی که اصرار دارند دوباره گشت ارشاد را به خیابان بیاورند و یا حتی تهدید آن را بر سر زبان ها بیاورند در بهترین تحلیل دوست نادان هستند. این مساله باید توسط سیاستگذاران به صورت دقیق رصد شود و فهم آنها در بسته های سیاستی به تصمیم سازان داده شود تا آنها برای حفظ آرامش کشور برنامه ریزی کنند.

این جامعه شناس بیان کرد: تنها به این طریق می توان بین ملت و دولت به معنای عام کلمه یک پیوند منسجمی را برقرار کرد زیرا جامعه نشان داد که اصلا به هیچ عنوان به دنبال براندازی نیست و تنها یک مطالبه اجتماعی دارند.

وی اضافه کرد: زمانیکه حتی جریان های اصلاح طلب هم نتوانستند نمایندگی درستی از مطالبات مردم داشته باشند و در طی سالهای گذشته بارها طرح این مطالبات با بی توجهی رو به رو شده است، اینبار نسل جدید تصمیم گرفت تا مطالبات خود را در کف خیابان مطرح کند.

میری ادامه داد: حال توپ در زمین حاکمیت است و سیاستمداران ما اولین کاری که باید انجام دهند این است که زبان تحولات اجتماعی را فهم کند.

این پژوهشگر علوم اجتماعی تاکید کرد: اگر حاکمیت بخواهد با زبان تقابلی با رخدادهای اجتماعی برخورد کند پیامدهای ناگواری برای هر دو طرف در پی خواهد داشت و این باعث خواهد شد تنش ها دوباره افزایش یابد و ما نباید وارد این چرخه معیوب تقابلی بشویم زیرا اساسا هنر حکمرانی این است که ما بتوانیم به صورت تعاملی و از راه های گوناگون مدیریت افکار کنیم و جامعه هم یک پیام داده است که پیام آن بسیار واضح است.

وی افزود: مدل ها و تجربیات موجود در تاریخ کشور به ما نشان می دهد که هر گاه بر تنوع و تکثر سلایق احترام نگذاشتیم آن جامعه با بن بست رو به رو شده است. ما از سال های 76 تا 1400 شاهد این بودیم که برخی از احزاب سعی داشتند بعضی از سلایق را نمایندگی کنند که هیچ گاه با موفقیت رو به رو نشده است و وقتی شهریور 1401 مردم وارد خیابان می شوند به این معنی است که مردم از این جریانات سیاسی ناامید شدند.

وی بیان کرد: عدم درک درست از زبان هم دیگر، مفاهمه ایجاد نمی کند بلکه طرف مقابل را خشمگین تر می کند و لازم است سیاستمداران ما با هنرمندی، دستور زبان این زبان جدید را یاد بگیرند زیرا قدرت در دست سیاستمداران است و باید تمامی هم و غم آنها این باشد که آرامش و بقا را تداوم ببخشد.

خبرنگار: مسعود لاهوت