مجهز شدن آزمایشگاه استان خوزستان به دستگاه یک‌پارچگی شمع PIT

به گزارش روابط عمومی شرکت آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک ، ناصر شعبانی مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان خوزستان گفت: آزمایش سلامت و یکپارچگی شمع PIT روی شمع های درجاریز برای نخستین بار در استان توسط متخصصان و مهندسان شرکت آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک و در پروژه‌ عمرانی پل شهدای اروند با موفقیت به اجرا درآمد.

شعبانی در خصوص ویژگی‌های این آزمایش جدید در استان خوزستان گفت: آزمایش PIT با نام کامل آزمایش سریع سلامت شمع Pile Integrity Test، یکی از روش‌های غیرمخرب برای تشخیص یکپارچگی و سلامت شمع است که بدلیل سهولت، سرعت انجام و قیمت مناسب، بسیار متداول است. در این آزمایش توسط یک چکش سبک دستی به وزن 5 تا 10 کیلوگرم ضربه‌ای به سر شمع اعمال می‌شود که یک موج فشاری (Compressive Stress Wave) در طول شمع ایجاد می‌کند. موج اولیه هر جا که با تغییر خصوصیات ابعادی- مکانیکی سازه شمع، یا امپدانس (Impedance)، مواجه شود به سمت سر شمع بازگشت داده می‌شود.

وی با اشاره به نحوه انجام آزمایش PIT خاطر نشان کرد: آزمایش PIT نیاز به مقدمات و آماده‌سازی ویژه‌ای ندارد. تنها می‌بایست محل اتصال سنسور و محل اعمال ضربه چکش از مصالح اضافی یا بتن مخلوط با خاک پاک‌شده و تا حدودی صاف شود. سپس سنسور شتاب‌سنج با استفاده از نوعی چسب موقت مایع به سر شمع متصل شده و همزمان با اعمال ضربات چکش، داده‌ها در دستگاه اصلی ذخیره می‌شوند. انعکاس  حاصل از این موج فشاری در سر شمع توسط یک سنسور شتاب‌سنج (Accelerometer) اندازه‌گیری و پس از انجام داده‌پردازی‌های اولیه در حافظه دستگاه ثبت می‌شود. با تحلیل امواج سرعت در واحد زمان می‌توان به اطلاعاتی شامل تخمین طول واقعی شمع، تخمین محل کاهش یا افزایش احتمالی مقطع شمع، ترسیم مقطع طولی شمع، یافتن شمع‌های غیرعادی و آسیب‌دیده دست یافت.

مدیرکل آزمایشگاه فنی و مکانیک خاک استان خوزستان تصریح کرد: آزمایش PIT بعنوان یک روش مفید، ساده و اقتصادی بر اساس استاندارد ASTM-D5882 صورت گرفته و در استفاده از نتایج آن برای قبول یا رد نهایی شمع بکار نمی‌رود و احتمال وجود نقص را با در نظر گرفتن حدود ده درصد خطا گزارش می‌کند.

وی گفت: آزمایش PIT روشی برای تشخیص عیوب عمده (Major Defects) در شمع بوده و قادر به تشخیص نقائص جزیی نمی‌باشد. در مواردی که جداشدگی قابل توجه در مقطع شمع رخ داده باشد، به‌عنوان مثال اتصالات مکانیکی شمع‌های پیش ساخته بتنی یا وجود حفره در شمع بتنی درجاریز، این موج ضعیف (Low Strain) نمی‌تواند از این محل عبور نموده و لذا داده‌ها تنها قابلیت تشخیص طول شمع تا محل حفره یا جداشدگی را دارند.آزمایش PIT هیچگونه اطلاعات کمی در خصوص باربری شمع ارائه نمی‌دهد و برای اندازه‌گیری باربری شمع می‌بایست از روش‌هایی مانند آزمایش بارگذاری دینامیکی یا بارگذاری استاتیکی استفاده شود.

شعبانی با اشاره به اینکه  آزمایش سلامت و یکپارچگی شمع PIT روی چه شمع هایی قابل انجام است خاطر نشان کرد: آزمایش سلامت و یکپارچگی شمع PIT روشی برای تعیین یکپارچگی شمع های منفرد قائم یا مایل می باشد. آزمایش یکپارچگی شمع با اعمال ضربه چکش دستی که معمولا در راستای محور شمع و عمود بر سطح سر شمع می باشد و با اندازه گیری و تحلیل پاسخ سرعت شمع انجام می شود. آزمایش سلامت و یکپارچگی شمع PIT بر روی المان های سازه ای باریک مثل ستون های سازه ای، شمع های بتنی کوبشی، شمع های بتنی درجاریز، شمع های چوبی و ... قابل استفاه می باشد. به طور کلی آزمایش سلامت و یکپارچگی شمع PIT تمام عیوب شمع را مشخص نمی کند اما یک ابزار سودمند در تشخیص نقص های عمده در طول موثر می باشد. این آزمایش بهترین کارایی را در شمع های بتنی صلب دارد و برای شمع های بتنی توخالی، شمع های H شکل یا سپری ها روش مناسبی نیست. شمع های کوبشی چند قطعه از موارد دیگری هستند که ممکن است در آن ها انعکاس نوک قابل مشاهده نباشد و ارزیابی یکپارچگی شمع بعد از اولین اتصال غیر ممکن باشد. آزمایش یکپارچگی شمع روشی تقریبی است و هیچ اطلاعاتی درمورد ظرفیت باربری شمع ارائه نمی‌دهد. به طور کلی هنگام ارزیابی داده‌های به‌دست آمده از آزمایش سلامت و یکپارچگی شمع PIT، در نظر گرفتن مشخصات خاک، روش ساخت و سوابق سایت برای ارزیابی داده بدست آمده از آزمایش‌ شمع‌ها مفید است.