معرفی کتاب: دین هیتلر / جمع بندی نظرات مختلف درباره دین هیتلر

به گزارش رکنا، ریچارد ویکارت در مقدمه کتاب خود بیان می‌کند بعضی از مردم هنوز به تصویر هیتلر زاهد باور دارند و از آن به عنوان سلاحی علیه مذهب استفاده می‌کنند و بعضی دیگر با ترس، فکر مذهبی بودن هیتلر را از سر می‌رانند. ریچارد داوکینز، یکی از معروف ترین ملحدان جهان با پاپ بندیکت شانزدهم بر سر هویت مذهبی هیتلر و نازیسم مباحثه کرد. بندیکت در سفر سال ۲۰۱۳ به بریتانیا از این کشور به دلیل مبارزه علیه استبداد نازی‌ها که قصد داشتند خداوند را در جامعه از بین ببرند، لب به تمجید گشود و به تندی از الحاد و سکولاریزم انتقاد کرد؛ داوکینز عصبانی شد و در مقاله‌ای این سخنان پاپ بندیکت را نقد کرد و نوشت: «رتزینگر [یعنی بندیکت] دشمن انسانیت است.» داوکینز به خوانندگان خاطرنشان کرد که بندیکت عضو پیشین جوانان هیتلر بود. بنابراین داوکینز باور داشت بندیکت باید محتاط‌تر باشد.

او مصرانه اعلام کرد که هیتلر ملحد نبود بلکه کاتولیکی بود که خالصانه به خداوند ایمان داشت. مشاجره بر سر دین هیتلر از زمانی درگرفت که او در قامت یک شخصیت سیاسی برجسته در مونیخ اوایل دهه ۱۹۲۰ مطرح شد. دیدگاههای مذهبی آدولف هیتلر همیشه محل اختلاف بوده است. زیرا اظهارات او متناقض بودند. هیتلر آتئیسم را بزرگترین دشمن کمونیسم می‌دانست.

همه خدایی بودن هیتلر

کتاب ریچارد ویکارت صرفا به دین هیتلر می‌پردازد و آن را از چند نظر برای مخاطب مورد بررسی قرار می‌دهد. کتاب با مقدمه‌ای مفصل آغاز می‌شود و سپس عناوین را بررسی می‌کند. فهرست مندرج در کتاب عبارت است از: آیا هیتلر ریاکاری مذهبی بود؟ چه کسی دین هیتلر را تحت تأثیر قرار داده بود؟ آیا هیتلر ملحد بود؟ آیا هیتلر مسیحی بود؟ آیا هیتلر قصد نابودی کلیساها را داشت؟ آیا هیتلر یهودستیزی خود را از مسیحیت وام گرفته بود؟ هیتلر یک علوم غریبه گرا بود یا مشرک؟ پروردگار هیتلر که بود؟ آیا هیتلر آفرینش گرا [طرفدار نظریه‌ی آفرینش الهی] بود؟ آیا نظام اخلاقی هیتلر دین محور بود؟

هیتلر در دوازدهم آوریل سال ۱۹۲۲ در حضور جمعیتی در مونیخ اعلام کرد که مسیحی است: «احساسات مسیحی‌ام مرا در مقام یک مبارز به سوی پروردگار و منجی‌ام هدایت می‌کند... در مقام یک مسیحی وظیفه ندارم اجازه بدهم کسی مرا فریب دهد ولی وظیفه دارم برای حقیقت و آنچه درست است، یک مبارز باشم... و در مقام یک مسیحی نسبت به مردمم احساس وظیفه می‌کنم.»

آنهایی که می‌خواهند اثبات کنند هیتلر یک مسیحی واقعی بود، اغلب به این عبارت ارجاع می‌دهند. ظاهرا نگرش آنها با روش عجیبی این است که هیتلر این را گفته، من باورش دارم، این (گفته) آن را حل و فصل می‌کند. البته خیلی راحت چیزهای دیگری را که هیتلر درباره خدا و مذهب گفته بود نادیده می‌گیرند.

یوزف گوبلز بر اساس گفت‌وگوهای مکرر و گسترده‌اش با هیتلر، بارها در دفترچه خاطراتش ثبت کرد که هیتلر ضد مسیحی است و می‌خواهد کلیساها را نابود کند. او چند روز پس از کریسمس سال ۱۹۳۹ با هیتلر صحبت کرد و بیان داشت: «پیشوا واقعا مذهبی ولی کاملا ضدمسیحی است. او در مسیحیت نشانه‌ای از نابودی می‌بیند. واقعا هم چنین بود. مسیحیان اقشاری‌اند که نژاد یهود را از خود بر جا گذاشته‌اند.» در واقع گوبلز مدعی بود که هیتلر مسیحیت را انکار کرد و قصد داشت آن را تضعیف کند.

ریچارد ویکارت در جمع بندی نظرات مختلف درباره دین هیتلر می‌نویسد: «پس از بررسی‌های دقیق نوشته‌ها، سخنرانی‌ها، شهادت همکاران هیتلر و نیز توضیحات مورخان دوران هیتلر، به این نتیجه رسیدم که دین هیتلر همه خدایی یا دست کم چیزی نزدیک به آن بود. او معتقد بود طبیعت یا کل کیهان خداوند است. تعبیر من نزد محققان امری شگفت آور نیست زیرا من، به هیچ وجه، اولین مورخی نیستم که به همه خدایی بودن هیتلر اشاره می‌کند. هر چند هنوز هم درباره این موضوع مخالفت‌هایی بین محققان وجود دارد و یقینآ عموم مردم بر سر این موضوع اختلاف نظر دارند. این کتاب با تحلیل مفصل و پایدار در باب دین هیتلر - در واقع گسترده ترین تحقیقات به‌روز و به زبان انگلیسی - این بحث را شفاف سازی می‌کند.»

منبع: کتاب نیوز