چطور عادت کندن پوست لب را ترک کنیم؟

به گزارش رکنا، اختلال کندن پوست لب که همان وسواس‌پوست‌کنی است، یکی از انواع وسواس‌های فکری_عملی است که در آن فرد مبتلا میل شدیدی به کندن پوست لب خود دارد. ممکن است بیمار تمایل به کندن نواحی دیگری از پوست بدنش را هم داشته باشد، اما تمرکز او بیشتر بر روی پوست لب است. به طوری که بیشتر اوقات ترک و زخم روی لبان او وجود دارد، درد و زخم تاثیری در دست کشیدن او از این کار ندارد. ریشه این بیماری در اضطراب بوده و برای درمان حتما باید به متخصص روانشناسی مراجعه کرد.

اختلال کندن پوست لب چیست؟

اختلال کندن پوست لب در رسته‌ اختلالات اضطرابی جای می‌گیرد و آن را در راهنمای تشخیصی و آماری بیماری‌های روانی زیر مجموعه از وسواس پوست کنی می‌دانند. در این نوع اختلال اضطرابی فرد به واسطه‌ی افکار اجبار کننده خود، میل افراطی به کندن پوست لب دارد. افراد مبتلا به اختلال کندن پوست لب برای کندن از ناخن و یا گاز گرفتن استفاده می‌کنند و ممکن است ساعت‌ها به این کار مشغول باشند. کندن پوست اغلب تا جایی پیش می‌رود که آسیب‌های جدی به فرد وارد می‌کند و حتی منجر به خونریزی می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه انواع بیماری وسواس کلیک کنید.

علائم اختلال کندن پوست لب

انواع وسواس نشانه‌های مشترکی دارند که بروز افکار وسواسی و ناتوانی فرد در کنترل و سرکوب آن‌ها یکی از این علائم مشترک است. در ادامه علائم وسواس کندن پوست لب را به طور خاص شرح داده‌ایم.

بروز دوره‌های متناوب کندن پوست که منجر به آسیب به بافت پوست می‌شوند، از راه‌های تشخیص این اختلال است. یکی دیگر از علائم این است که فرد تلاش زیادی برای جلوگیری از کندن پوست می‌کند و اقداماتی در این زمینه انجام می‌دهد، ولی موفق نمی‌شود. این نوع وسواس مشکلات جدی در ارتباط با همسالان و عملکرد کاری و تحصیلی به همراه دارد.

زمانی اختلال پوست کنی تشخیص داده می‌شود که علت پزشکی مانند بیماری‌های پوستی و یا بیماری‌های روانی مانند اسکیزوفرنی وجود نداشته‌باشد. بیماران مبتلا به این اختلال تنش زیادی برای کندن پوست لب خود احساس می‌کنند و وسوسه‌ی انجام این عمل به سراغشان می‌آید و بلافاصله پس از کندن پوست لب احساس لذت، آرامش و رهایی از تنش می‌کنند.

دلایل ابتلا به اختلال کندن پوست لب

ابتلا به اختلال کندن پوست لب دلایل متعددی دارد که با شناسایی و رفع آن‌ها می‌توان به درمان نزدیک‌تر شد. برخی از علل ابتلا به شرح زیر هستند:

1. اختلالات همایند

یکی از دلایل ابتلا به این اختلال، اختلالات همایندی است که فرد با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کند. اختلالاتی همچون وسواس فکری عملی، اضطراب و افسردگی می‌توانند علت زیربنایی و زمینه‌ساز بروز وسواس پوست کنی باشند.

2. خشم و تنفر

در نظریه روانکاوی، علت بروز پدیده پوست کنی خشم و تنفر فرد نسبت به وقایع و اطرافیان ذکر شده‌است؛ به این معنا که فرد خشم خود را با کندن پوست لبش نشان می‌دهد و پس از آن احساس آسودگی می‌کند.

3. عدم کنترل استرس

ناتوانی در مدیریت استرس و تنش‌ها عامل دیگری در بروز وسواس کندن پوست لب است؛ اغلب کسانی که به این اختلال مبتلا هستند نمی‌توانند استرس و هیجانات خود را به شیوه‌ای سالم کنترل کنند به همین خاطر به رفتارهایی مثل کندن پوست لب روی می‌آورند.

4. افزایش دوپامین

یکی دیگر از علل ابتلا به این نوع وسواس افزایش دوپامین در بدن است که به دنبال مصرف افراطی موادی همچون شیشه و کوکائین پدید می‌آید. مصرف این گونه مواد باعث می‌شود فرد احساس کند چیزی زیر پوستش راه می‌رود و با کندن پوست تلاش می‌کند تا این حس را از بین ببرد.

روند پیشرفت اختلال کندن پوست لب

وسواس کندن پوست لب ممکن است در هر سنی رخ دهد و حتی در کودکان نیز مشاهده می‌شود. این عارضه در شرایطی پیشرفت می‌کند و شدیدتر می‌شود که فرد دچار یک عارضه‌ی پوستی مانند جوش، جراحت یا عفونت شده و شروع به کندن آن قسمت می‌کند. با این کار جراحت بیشتر شده و بیمار از بهبود زخم جلوگیری می‌کند، هرچه بیشتر این کار را ادامه دهد جراحت و خارش پوست تشدید یافته و فرد بیشتر زخمش را می‌کند و این چرخه ادامه می‌یابد.

کندن پوست هنگام مواجه با استرس و فشار نیز تشدید می‌یابد؛ ممکن است فرد یک بار هنگام مواجه با رویداد استرس‌زا پوست لبش را بکند، با این کار احساس آرامش کند و از آن به بعد برای تجربه‌ آن حس خوشایند این عمل تبدیل به یک عادت و پس از آن یک اختلال می‌شود.

درمان اختلال کندن پوست لب

پیش از پرداختن به درمان لازم است علت اصلی ابتلا تشخیص داده شود. در صورتی که اختلالات همایند مثل افسردگی، اضطراب و اسکیزوفرنی علت بروز آن باشند، نیاز به مداخلات تخصصی و بالینی روانشناس وجود دارد تا ابتدا این اختلالات رفع شوند و سپس وسواس نیز از بین برود. یکی از روش‌های مؤثری که جهت درمان وسواس کندن پوست لب از جانب متخصصان ارائه می‌شود، روش وارونه‌سازی عادت است که در آن تلاش می‌شود عادت کندن پوست لب را با عادت دیگری جایگزین کنند.

1. کاهش استرس کندن پوست لب

یادگیری روش‌ها و راهکارهای کنترل استرس از اصول اولیه درمان این نوع وسواس به شمار می‌رود. از آن‌جایی که علائم وسواس کندن پوست لب به دنبال بروز رویدادهای استرس‌زا هویدا می‌شوند، بسیار اهمیت دارد که فرد را با استفاده از روش‌های مدیریت استرس از بروز رفتارهای پوست کنی لب مصون داشت. اما گاه کنترل و کاهش استرس با وجود مشغله‌ها و مشکلات زیاد کاری سخت به نظر می‌رسد؛ در این شرایط بهره‌مندی از مشاوره کنترل استرس و کمک گرفتن از فردی آگاه و باتجربه راهگشا خواهد بود.

2. درمان وسواس شدید

برای درمان نوع شدید وسواس می‌توان از دارو درمانی تحت نظر روانپزشک بهره برد. اغلب داروهای ضد افسردگی و ضدافسردگی سه حلقه‌ای جهت درمان وسواس پوست کنی تجویز می‌شود. مسئله‌ای که وجود دارد این است که داروها اغلب عوارضی را به همراه دارند و به بهبودی کامل اختلال نمی‌انجامند. این داروها تنها به کنترل و کاهش علائم کمک می‌کنند. بنابراین پیشنهاد می‌شود از درمان‌های شناختی رفتاری و روانکاوی نیز کمک بگیرید. این روش‌ها اثرات دائمی دارند و لازم است تحت نظر مشاور مختصص صورت بگیرند.